Archiwa tagu: części maszyn

Zastosowanie kół zębatych

Każdy z nas widział wielokrotnie koło zębate. Rzadko jednak zastanawiamy się nad wpływem tego typu elementów na rozwój naszej współczesnej cywilizacji. Przecież koło zębate jest jednym z podstawowych elementów przekładni, sprzęgieł i pomp, które z kolei stanowią elementy składowe wszystkich, współczesnych maszyn i urządzeń. Koła zębate tworzą każdy mechanizm przenoszenia ruchu i mają zastosowanie we wszelkich działach techniki. Różnorodność kół zębatych faktycznie uniemożliwia nawet pobieżne omówienie wszystkich z nich.

Koła zębate powstają w wielu zakładach przemysłowych. Są przeznaczone do pracy wraz z innymi kołami lub tak, jak koła walcowe, do współpracy z listwami zębatymi. Najczęściej składają się z wieńca zębatego, piasty i łącznika, który znajduje się pomiędzy piastą, a wieńcem. Niektóre z kół nie zawierają łącznika, a wieniec pełni równocześnie rolę piasty. Układy zębów i wrębów, czyli przestrzeni pomiędzy zębami, są dobierane pod względem minimalizowania tarcia, jakie następuje przy przenoszeniu ruchu z jednego koła zębatego na drugie.

Tarcie jest największym wrogiem maszyn i urządzeń opartych na kołach zębatych. Wyzwala ciepło, które może dodatkowo przyspieszać niszczenie poszczególnych kół zębatych. Minimalizowanie tarcia jest dokonywane poprzez precyzję w wykonaniu poszczególnych kół zębatych oraz smarowanie trących elementów. Szczególna precyzja wykonania jest konieczna w zębatkach owalnych lub sercowatych, stosowanych w przekładniach o zmiennym przełożeniu. Niektóre koła zębate służą do przenoszenia ruchu na inne koła za pośrednictwem łańcuchów napędowych.