Archiwa tagu: koła zębate

Wyroby ze stali i ich obróbka

Stal powstaje na skutek świeżenia surówki, czyli utleniania niepotrzebnych substancji. Stal jest wytwarzana w nowoczesnych instalacjach hutniczych, w których znajdują się piece łukowe, próżniowe, konwertorowe, które umożliwiają otrzymanie stali bardzo wysokiej jakości. Po wyprodukowaniu stal poddawana jest obróbce na gorąco (blachy gorącowalcowane), obróbce na zimno (blachy zimnowalcowane) oraz uszlachetnianiu.

Stal szlachetna powstaje po dodaniu odpowiednich metali, które zmieniają jej właściwości fizyczne i chemiczne. Poszczególne pierwiastki w różny sposób oddziałują na uszlachetnianą stal. Dodatek chromu zapewnia nierdzewność, nikiel daje kwasoodporność, molibden wzmacnia działanie chromu, a wanad uszlachetnia cały stop i zwiększa jego podatność na obróbkę.

Stal znajduje powszechne zastosowanie w rozmaitych dziedzinach. Przede wszystkim jest jednym z podstawowych materiałów konstrukcyjnych, bez których nie można sobie wyobrazić nowoczesnego budownictwa. Poszczególne rodzaje stali są określane na podstawie właściwości fizycznych, chemicznych oraz charakterystyki technologicznej. Najpopularniejsze rodzaje stali to materiały o podwyższonej wytrzymałości, stale trudnordzewiejące oraz stale do produkcji rur.

Do popularniejszych wyrobów ze stali należą różnego rodzaju pręty, używane do produkcji kratownic poprzez spawanie lub zgniatanie lub służące jako podstawowy element rozmaitych konstrukcji. Często spotykane są różne zamknięte lub otwarte profile stalowe (stożkowe koła zębate), których nazwy pochodzą od przekroju: ceowniki, teowniki, płaskowniki, kątowniki i dwuteowniki.

Zastosowanie kół zębatych

Każdy z nas widział wielokrotnie koło zębate. Rzadko jednak zastanawiamy się nad wpływem tego typu elementów na rozwój naszej współczesnej cywilizacji. Przecież koło zębate jest jednym z podstawowych elementów przekładni, sprzęgieł i pomp, które z kolei stanowią elementy składowe wszystkich, współczesnych maszyn i urządzeń. Koła zębate tworzą każdy mechanizm przenoszenia ruchu i mają zastosowanie we wszelkich działach techniki. Różnorodność kół zębatych faktycznie uniemożliwia nawet pobieżne omówienie wszystkich z nich.

Koła zębate powstają w wielu zakładach przemysłowych. Są przeznaczone do pracy wraz z innymi kołami lub tak, jak koła walcowe, do współpracy z listwami zębatymi. Najczęściej składają się z wieńca zębatego, piasty i łącznika, który znajduje się pomiędzy piastą, a wieńcem. Niektóre z kół nie zawierają łącznika, a wieniec pełni równocześnie rolę piasty. Układy zębów i wrębów, czyli przestrzeni pomiędzy zębami, są dobierane pod względem minimalizowania tarcia, jakie następuje przy przenoszeniu ruchu z jednego koła zębatego na drugie.

Tarcie jest największym wrogiem maszyn i urządzeń opartych na kołach zębatych. Wyzwala ciepło, które może dodatkowo przyspieszać niszczenie poszczególnych kół zębatych. Minimalizowanie tarcia jest dokonywane poprzez precyzję w wykonaniu poszczególnych kół zębatych oraz smarowanie trących elementów. Szczególna precyzja wykonania jest konieczna w zębatkach owalnych lub sercowatych, stosowanych w przekładniach o zmiennym przełożeniu. Niektóre koła zębate służą do przenoszenia ruchu na inne koła za pośrednictwem łańcuchów napędowych.